Wpływ wilgotności i struktury nawozów na wydajność pracy rozrzutnika

Rozrzutniki obornika odgrywają kluczową rolę w rolnictwie, umożliwiając rozprowadzanie materiałów na polach uprawnych. Jednak wydajność pracy tych maszyn zależy od wielu czynników, w tym od wilgotności i struktury nawozu. Niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z obornikiem, kompostem czy wapnem nawozowym, konsystencja materiału może wpływać na pracę przenośników oraz adapterów. W tym artykule omówimy, jak różne typy nawozów wpływają na działanie maszyny oraz jak odpowiednio dobrać i eksploatować maszynę, aby zapewnić maksymalną wydajność pracy rozrzutnika.

Kluczowe czynniki wpływające na pracę rozrzutnika

Wilgotność i struktura nawozu mogą mieć wpływ na jego transport w maszynie oraz na równomierność rozrzutu. Świeży obornik bydlęcy charakteryzuje się wysoką zawartością wody i jest bardziej lepki, co może powodować przywieranie do przenośników i mechanizmów rozrzucających. Z kolei obornik świński, który jest drobniejszy i bardziej zbity, może mieć większą gęstość i wymagać mocniejszych adapterów rozrzucających. Wapno nawozowe natomiast jest materiałem sypkim i pylącym, co stawia przed maszyną dodatkowe wymagania związane z ochroną przed wilgocią i osadzaniem się resztek nawozu w mechanizmach maszyny.

Gęstość nawozów jest kolejnym istotnym czynnikiem. Przykładowo:

• Torf ma gęstość na poziomie 330-650 kg/m³,
• Świeży obornik bydlęcy to 700-750 kg/m³, obornik przefermentowany może osiągać 800 kg/m³, zleżały jest natomiast najcięższy – 800-950 kg/m³,
• Kompost ma gęstość od 950 do 1100 kg/m³
• Wapno nawozowe osiąga 1250-1300 kg/m³.

W związku z różną gęstością materiałów nie należy całkowicie wypełniać skrzyni ładunkowej rozrzutnika, ponieważ może to prowadzić do przekroczenia maksymalnej ładowności maszyny i jej przeciążenia. Jest to szczególnie ważne w przypadku wapna – pracując z wapnem, nie należy przekraczać 1/3 wysokości skrzyni ładunkowej.

Wpływ konsystencji nawozu na działanie przenośników i adaptera

Różne rodzaje nawozów mogą wpływać na ich wydajność – materiały o wysokiej wilgotności mogą wymagać odpowiednich ustawień prędkości przenośnika, aby zapewnić płynny przepływ, podczas gdy sypkie nawozy, takie jak wapno, powinny być aplikowane z precyzją, by uniknąć nierównomiernego rozrzutu. Odpowiednie użytkowanie i konserwacja przenośników pozwala na bezawaryjną pracę i utrzymanie wysokiej efektywności.

Rozrzutniki firmy Roltrans zostały zaprojektowane z myślą o pracy z szeroką gamą nawozów, od lekkich i sypkich po ciężkie i zbite. Dla przykładu weźmy model taki jak DRAGON N150S/5 – dzięki wzmocnionym przekładniom, ten rozrzutnik efektywnie pracuje nawet przy dużych obciążeniach, minimalizując ryzyko przestojów. 14-tonowy BIZON N250S/6, z bardzo pojemną skrzynią ładunkową o skorupowej konstrukcji, umożliwia wydajne rozrzucanie wszystkich rodzajów obornika, a także wapna czy materiałów półpłynnych. Również inne modele z oferty Roltrans, dostosowane do różnych potrzeb rolników, zapewniają niezawodność i efektywność pracy, niezależnie od rodzaju nawozu.

Mechanizmy rozrzucające odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu równomiernej aplikacji nawozu. Nasze adaptery pionowe charakteryzują się wysoką uniwersalnością i skutecznością w pracy z różnymi materiałami, zwłaszcza przy rozdrabnianiu zbitych nawozów organicznych. Adaptery poziome również bardzo precyzyjnie rozdrabniają materiał i są zazwyczaj wybierane przez gospodarstwa rolne o mniejszej powierzchni uprawnej, gdyż zapewniają rozrzut na szerokość adaptera. Wybór odpowiedniego systemu zależy od indywidualnych potrzeb gospodarstwa.

Jak dostosować ustawienia maszyny do rodzaju nawozu?

Aby zapewnić optymalną wydajność pracy rozrzutnika, warto dostosować jego ustawienia do właściwości nawozu. Oto kluczowe parametry, które należy uwzględnić:

• Regulacja prędkości przenośników podłogowych – dla materiałów ciężkich (mokry obornik, wilgotny kompost) warto zmniejszyć prędkość, aby uniknąć nadmiernego obciążenia maszyny.
• Dobór odpowiedniego adaptera rozrzucającego – pionowe adaptery (np. w modelach typu BIZON, DRAGON czy JAMNIK) sprawdzają się przy każdego rodzaju nawozach, nawet zbitych i cięższych, natomiast poziome adaptery (modele typu LEO) zazwyczaj montuje się w mniejszych maszynach, które maja pracować na mniejszych lub węższych powierzchniach.
• Kontrola równomierności rozrzutu – sypkie i pylące nawozy wymagają precyzyjnych ustawień mechanizmu wysiewu, aby uniknąć nadmiernego gromadzenia się nawozu w jednym miejscu.
• Monitorowanie stanu technicznego – regularne sprawdzanie napięcia łańcuchów przenośników, ostrości noży i działania mechanizmów rozrzucających pozwala na utrzymanie optymalnej wydajności pracy rozrzutnika.
• Wapno jest nawozem bardzo wymagającym, dlatego powinno być rozrzucane natychmiast po załadowaniu – pozostawienie go w skrzyni ładunkowej może prowadzić do jego zbrylania i zablokowania mechanizmów rozrzutnika. Nie należy uruchamiać przenośnika podłogowego z wapnem w czasie opadów deszczu, bo kontakt wapna z wodą może skutkować koniecznością ręcznego opróżniania maszyny.
• Czyszczenie rozrzutnika – po każdym użyciu rozrzutnik należy oczyścić, zwłaszcza w okolicach łańcuchów, listew podajnika i kół łańcuchowych, aby uniknąć osadzania się resztek nawozu.

Różnorodność nawozów stosowanych w rolnictwie wymaga dostosowania zarówno konstrukcji rozrzutnika, jak i jego parametrów pracy. Wilgotność, struktura oraz gęstość materiału mają kluczowe znaczenie dla efektywnej pracy maszyny. Właściwa eksploatacja i konserwacja maszyny pozwolą nie tylko na uzyskanie jednolitego rozrzutu nawozu, ale również na przedłużenie żywotności sprzętu i minimalizację kosztów eksploatacyjnych.